A Deputación de Pontevedra vén de aprobar en Xunta de Goberno as subvencións do departamento de Patrimonio Documental e Bibliográfico para editar -en formato papel, audiovisual, mixto e ou especial- traballos en galego sobre diversos temas relacionados coa provincia de Pontevedra. Este exercicio, no que se incrementaron por segundo ano consecutivo as axudas ata os 90.000 euros, os fondos chegarán a 20 entidades sen ánimo de lucro e permitirán a creación de oito audiovisuais, trece publicacións, un audiolibro e unha gravación.
A deputada responsable da área, María Ortega, explica que a convocatoria deste ano chega a un grande número de entidades que apostan por editar exclusivamente en galego tanto monografías, revistas como documentos de interese tanto de ficción como ensaios, e estudos sobre persoas ou colectivos relevantes desta que teñen incidencia na cultura da provincia.
No caso das subvencións de 2023, no Val Miñor, dentro do concello de Nigrán, a Coordinadora para o estudo dos Mamíferos editará un audiolibro titulado ‘A Toniña’, cunha axuda de 3.700 euros, e a Fundación Carlos Casares a publicación ‘Verbas vivas. Ruta literaria por Vigo e o Val Miñor’.
No último caso, a Fundación Carlos Casares asegura que a variada obra de Carlos dispón dunha abundante cantidade de páxinas con referencias ás Rías Baixas e ás terras do Val Miñor e Vigo, especialmente, polo que se quixo configurar unhas rutas literarias en Vigo e Pontevedra, que co fío condutor de Carlos Casares, descubran a presenza de escritores e escritoras galegas, pero tamén foráneas, que deixaron pegadas explícitas nas súas páxinas ou nos seus comentarios.
O obxectivo da publicación é salientar e axudar a dinamizar dúas zonas xeográficas dunha riqueza cultural e patrimonial evidente, como son o Val Miñor e a cidade de Vigo. A primeira percorrerá as tres vilas da zona (Gondomar, Nigrán e Baiona) a través de 12 puntos esenciais de interese e co fío condutor de Carlos Casares, veciño de Nigrán dende os anos 1983 ata o seu falecemento, en 2002.
Trátase dun percorrido vital a través de textos do escritor nos que irán aparecendo outros escritores e escritoras relacionados, dunha maneira ou outra, co Val Miñor, como son Gonzalo Torrente Ballester, Francisco Fernández del Riego, Elena Quiroga, Julio Cortázar e Aurora Bernárdez, Carmen Martín Gaite e Miguel Delibes, entre outros.
Os puntos de interese irán ilustrados con imaxes, citas e fragmentos literarios, planos e referencias circunstanciais, información patrimonial, etc. E, entre uns puntos de interese e os seguintes, indicaranse tamén referencias de personalidades históricas extraliterarias como os arquitectos Antonio Palacios, Manuel Gómez Román e Xosé Bar Boo; o pintor Manuel Prego de Oliver; a escultora Elena Colmeiro; e mais a actriz Nuria Espert, entre outras. Tamén se fará referencia a aspectos relacionados coa memoria democrática, debido á especial importancia deste feito e aos recordos en puntos concretos da xeografía miñorá.
Pola súa banda, a Coordinadora para o Estudo dos Mamíferos editará un audiolibro sobre a ‘toniña’, a especie de cetáceo máis singular que habita a costa da península Ibérica, para contribuír á protección e conservación mediante a participación social, información sobre a especie e as súas ameazas a través da difusión, sensibilización, concienciación, educación ambiental e formación para o desenvolvemento de actitudes e aptitudes que causen impacto social e xeren unha atmosfera de respecto e admiración.
Por outra banda, no Condado Paradanta as axudas (máis de 16.600 euros) benefician á Asociación Cultural e Etnográfica San Cibrán para publicar o libro ‘Proxectos e realidades da emigración en Portugal e América para Mouriscados’, á Asociación Mouriscados para publicar ‘Romarías da Franqueira’, á Fundación Mondariz Templo del Agua para o audiovisual ‘Rockefeller en Mondariz, o renacemento do balneario global’, e á Asociación Sociedade Cultural e Deportiva Condado para publicar a ‘Historia da ASCD Condado. 50 anos’.
John Rockefeller III e Primo de Rivera
O audiovisual ‘Rockefeller en Mondariz’ fará un percorrido polo diario de viaxe do norteamericano e o seu paso polo Gran Hotel. Trátase dun percorrido pola vida de John Davison Rockefeller III (21 de marzo de 1906 – 10 de julio de 1978), neto de John D. Rockefeller, cofundador de Standard Oil, quen en 1929 inicia no Balneario de Mondariz, unha visita oficial a Europa como premio de Lincenciatura na que se entrevista con Miguel Primo de Rivera, ano no que tamén ten lugar o Cume Español-Lusa no Balneario de Mondariz dos xefes de Estado, Miguel Primo de Rivera e o presidente portugués, Ivens Ferraz.
Segundo explican os impulsores do audiovisual, o 10 e 11 de agosto de 1929 o Gran Hotel de Mondariz alcanzou posiblemente o momento cume da súa historia, cando nel pernoitaron o xefe do Goberno español, xeral Miguel Primo de Rivera; o primeiro ministro de Portugal, xeral Artur Ivens Ferraz, e de forma moito máis discreta o mozo John Rockefeller III, herdeiro da maior fortuna xamais alcanzada en Estados Unidos.
Mentres da estancia dos dous primeiros existe ampla información escrita e gráfica, do financeiro norteamericano ha quedado durante décadas pouco máis que a lenda e un apelido sen nome. Con todo, Rockefeller escribiu 17 páxinas dun diario no que reflectiu todas as súas impresións, como a dureza dos touros en Pontevedra, as “horribles” conexións ferroviarias con Galicia, a simpatía que lle causou o xeneral e o atraído que se sentiu pola súa filla Carmen.
Naquel mes de agosto en Mondariz pouco podíanse intuír os tempos convulsos que estaban a piques de vir tanto á política española como á economía mundial, co fin da ditadura e o famoso “crash” de Nova York, respectivamente. Nunha situación moito máis tranquila iniciouse a estancia do Marqués de Estella, que é como a miúdo nomeábase entón ao xeral Primo de Rivera, no balneario e o Gran Hotel, onde arribara por segundo ano consecutivo porque “coñecía as augas de voz popular e de información familiar” (polo seu tío Fernando, tamén xeral) e para tratarse da súa diabetes.
