O Colexio de Arquitectos de Galicia (COAG) vén de elaborar un informe no que sinala que “o ben inmoble catalogado «Fonte e instalacións anexas de Troncoso» situado no municipio de Mondariz Balneario, atópase nun deplorable estado de conservación, presentando unhas condicións históricas, arquitectónicas, culturais, turísticas e sociais, de indubidable interese, por tanto consideramos que deben ser urxentemente rehabilitada e consecuentemente posta en valor, como merece correspondendo en primeiro lugar ao seu titular, e en inacción deste á administración municipal ou no seu caso á galega, o aplicar as medidas necesarias de protección que garantan a conservación deste interesante ben catalogado que forma parte do patrimonio cultural galego.”
O preocupante estado da Fonte de Toncoso foi tratado pola Xunta de Goberno COAG, ao tratar dentro do Informe do Presidente da delegación do COAG en Vigo, o punto relativo á petición da “Plataforma SOS Fonte de Troncoso na súa defensa do patrimonio e da cultura de Mondariz Balneario, para que o COAG emita un informe en relación ao estado e posta en valor da fonte e instalacións anexas da fonte de Troncoso sita no municipio de Mondariz Balneario, atribuída ao arquitecto Antonio Palacios”.
Así, o COAG accedía á petición da asociación veciñal para a defensa da Fonte de Troncoso, “no sentido de emitir polos servizos técnicos colexiais, informe para obxectivar o valor da Fonte de Troncoso en Mondariz Balneario, e emitir pronunciamento expreso a enviar aos axentes implicados en favor da súa rehabilitación”.
O Colexio de Arquitectos tratou este asunto ao contemplar os seus estatutos, entre outras funcións, “colaborar con institucións ou entidades de carácter formativo, cultural, cívico, de previsión e outras análogas dedicadas ao servizo dos arquitectos ou ao fomento e defensa dos valores culturais e sociais que atinxen á profesión, e promover a constitución das mesmas”.
Inacción da administración
As leis establecen a obriga dos propietarios e propietarias de bens culturais, neste caso a empresa madrileña Fuentes Capital S.A, a conservalos e mantelos en bo estado material, así como o deber dos concellos a ordenar a execución de obras cando o estado das edificacións non sexa o axeitado. Nesa liña, a Lei 5/2016, do Patrimonio Cultural de Galicia establece no seu art. 32 que “as persoas propietarias, posuidoras ou arrendatarias e, en xeral, as titulares de dereitos reais sobre bens protexidos integrantes do patrimonio cultural de Galicia están obrigadas a conservalos, mantelos e custodialos debidamente e a evitar a súa perda, destrución ou deterioración”,
No mesmo sentido a Lei 2/2016 do Solo de Galicia establece (arts. 135 e 136) o deber de conservación e rehabilitación que todos os propietarios teñen para cos edificios da súa propiedade. A plataforma veciñal recorda que a Xunta de Galicia e o Concello de Mondariz Balneario están obrigados por lei a ordenar a execución das obras necesarias para conservar en boas condicións todas as edificacións protexidas levantadas na vila balnearia, algo que –incomprensiblemente– non fai.
SOS Fonte de Troncoso é clara ao acusar “a ambas administracións de inacción e indiferenza diante da ruína progresiva e constante de edificios de grande interese cultural e notable valor arquitectónico de Mondariz Balneario, como o antigo Hotel Avelino, o Hotel Roma ou a Fonte de Troncoso, por citar tres exemplos”.
A Plataforma veciñal amosou a súa satisfacción polo respaldo que o Colexio de Arquitectos de Galicia vén de ofrecerlle publicamente á Fonte de Troncoso, “apostando pola súa conservación e rehabilitación, xa que se trata dunha das opinións máis cualificadas e respectadas do noso país”.
