O xulgado número 1 de Tui vén de ditar sentencia, en primeira instancia, favorable a demanda interposta polo concello da Guarda na que declara “a disolución da “Sociedad pro-Monte” e a apertura da fase de liquidación da mesma, previa a súa extinción, recoñecendo o dereito do concello da Guarda a que se lle entreguen en calidade de depositario, os bens propiedade da citada entidade”.
O proceso de extinción da ‘Sociedad pro-Monte Santa Tecla’ comezou no ano 2017 cando os membros vivos da última xunta directiva do ano 1979 foron convocados polo presidente en funcións, Antonio Martínez, a unha reunión extraordinaria con un único punto na orde do día: a disolución da ‘Sociedad pro-Monte’. Nesta reunión, que se prorrogou en dúas sesións máis en días diferentes, non se chegou a un acordo sobre a extinción.
A intención última de parte dos membros da xunta directiva era aplicar o artigo 34 do seu regulamento que dispón que no caso de disolución, “los fondos que hubiere se destinarán a beneficencia pública local, y el Museo, Biblioteca y demás enseres se entregarán, previo inventario y en calidad de depósito, al Ayuntamiento u otra entidad de solvencia de la localidad.”
Dada a situación de bloqueo da extinción da ‘Sociedade pro-Monte’, a necesidade de protexer e garantir o carácter público das súas propiedades, a necesidade de mantemento dalgunhas destas propiedades con fondos municipais, e seguindo as recomendacións dos servizos xurídicos da Xunta de Galicia e do propio Concello da Guarda, a entidade local interpuxo unha demanda xudicial como última saída.
Entre os bens da ‘Sociedad pro-Monte’, que pasarán ao concello da Guarda en depósito cando remate o proceso, están: o Parque do Cancelón, o Centro Cultural, a Casa da Cultura, o arquivo da Sociedade e os fondos do Museo Arqueolóxico.
Con este proceso reverten no Concello “por dereito” un bens que xa o eran de feito, “dado que a entidade local é quen está xestionando, dando uso e mantendo os bens inmobles da ‘Sociedad pro-Monte’ para beneficio de todos os veciños e veciñas da vila”, aclara o Concello da Guarda.
Un motor social e cultural
A ‘Sociedad pro-Monte Santa Tecla’ fundouse en 1912 coa finalidade de fomentar o turismo e poñer en valor o monte Santa Trega, impulsando sobre todo a súa paisaxe e o patrimonio arqueolóxico do xacemento castrexo. Esta Sociedade foi, sen dúbida, “verdadeiro motor social e cultural da Guarda durante boa parte do século XX, ata que no ano 1979 os seus socios se reúnen por última vez en Asamblea Xeral”, apunta o Concello guardés.
Con posterioridade creouse o Padroado do Monte Santa Trega, un órgano que, xunto co Concello, asumiu os mesmos fins que tivera durante o seu funcionamento a ‘Sociedad por-Monte’. Nesta situación, a histórica Sociedade perdeu a súa razón de ser e deixou de ter actividade.
Os anos foron pasando e dada esta falta de actividade e as nulas posibilidades de reactivación, algúns membros da última xunta directiva consideraron que a mellor saída era a súa extinción. Entregando ao concello da Guarda os seus bens a fin de garantir que os mesmos seguisen sendo de desfrute de todos os veciños e veciñas da localidade.