Muller e con traballao na industria. Ese é o perfil maioritario das persoas do Miño transfronteirizo afectadas polo peche da fronteira con Portugal segundo o análise realizado polo AECT Río Miño sobre o seu rexistro de persoas prexudicadas. A mostra, que estudou os datos achegados voluntariamente entre o 2 e o 18 de marzo, preséntase como representativa da situación pola que está a pasar a xeralidade de traballadoras e traballadores transfronteirizos no territorio.
Un dos datos estatísticos máis relevantes é a diferencia significativa con respecto ao xénero das persoas rexistradas, xa que un 62% son mulleres e un 37% son homes. Isto podo explicarse por dúas causas: unha maior decisión á hora de rexistrarse e reclamar os seus dereitos, prexudicados polo peche das pontes; ou ben, o feito de
que a man de obra transfronteiriza, especificamente, entre o Baixo Miño e o Alto Minho, ten unha maioría de xénero feminino. En todo caso, esta poboación foi a máis prexudicada porque a ponte entre Tomiño e Vila Nova de Cerveira, sendo a quinta ponte en mobilidade entre España e Portugal, con 5.812 vehículos medios diarios , foi a única que, por non abrires, deixou incomunicados a dous concellos.
No relativo á procedencia por sector económico a análise dos datos leva a apreciar que o sector industrial é o que ocupa a un maior número de persoas (50%). En menor medida, están as persoas ocupadas do sector servizos, no comercio e, finalmente, na administración e servicios públicos.
En consideración ao prexuízo provocado, e dentro da lista de causas alegadas, o máis
comunicado é o grave aumento de distancia e tempo, no percorrido entre a residencia dos afectados ao seu traballo e viceversa. O peche da ponte internacional, que obriga ao desvío da rota, así como a agarda para cruzar os controis, fan deste factor o máis salientable no prexuízo ás persoas traballadoras transfronteirizas.
En segundo lugar, o 25.29% dos afectados acusan un incremento notable no custo dos seus desprazamentos, algo compatible coa primeira das causas presentadas. En terceiro lugar, un 12.94% das persoas comunican que a situación impediulles, de facto, poder cruzar a fronteira para desprazarse ao seu posto de traballo.
Por último, o 1,76% da mostra alegou un prexuízo puramente económico, derivado da diminución do número de clientes procedentes da outra marxe. Este caso é moi común, aínda que non o é nesta lista, dado que o prexuízo para moitos negocios de ambas as dúas beiras do Miño depende dos clientes dos dous países. Neste caso, a mobilidade que condiciona a actividade económica non é a do traballador, senón a dos clientes.
O análise do rexistro, así, desvela novamente que o restablecemento da fronteira entre os dous Estados ibéricos, acordado a partir do 31 de xaneiro de 2021, supuxo un retroceso, a todos os efectos, para o territorio do río Miño transfronteirizo, singularmente nas limitacións sociais e económicas.
Dentro do dano causado por unha decisión política refréndase que un dos conxuntos máis prexudicados é o das e dos traballadores transfronteirizos, persoas que, con independencia da súa nacionalidade, residen nun país e traballan noutro. Ademais de salientar os custes económicos e de tempo boa parte das persoas rexistradas mencionaron tamén o “cansazo físico e psicolóxico” que lles produce esta situación.
O formulario aínda se pode cubrir online na web smartminho.eu cos datos sobre o tipo de prexuízo sufrido: perdas de tempo, aumento de custes de viaxe ou redución de clientela. A intención é que estes datos poidan servir de base para reclamar compensacións para o territorio, para o que serán remitidas ás administracións competentes na materia.
O peche da fronteria con Portugal, decretado o 31 de xaneiro deste ano, seguirá en vigor alomentos ata despois do 5 de abril. Mentres unicamente estará aberto 24 horas o paso de Tui e os de Arbo e Salvaterra seis horas diarias (tres de mañá e tres de tarde), e só para persoas con necesidade acreditada para cruzar a raia.
