A Entidade Local Menor de Vilasobroso, no concello de Mondariz, vén de recuperar e xeolocalizar toda a súa toponimia maior e menor, “un valor identitario da Comunidade Autónoma así como un instrumento para a concreción da denominación xeográfica dos pobos e dos seus bens”, segundo a Lei 5/2016 do Patrimonio Cultural de Galicia.
“O traballo rexeuse polo principio de respecto polos nomes tradicionais e populares e ten como finalidade fundamental a loita contra a perda do patrimonio toponímico”, explica o arqueólogo Alberte Reboreda, responsable da investigación. Esta iniciativa tamén permitiu xeolocalizar un xacemento arqueolóxico inédito: o Castelo Vello, unha antiga atalaia defensiva vinculada ao Castelo de Sobroso que se sitúa na ladeira do Monte Landín.
Este tipo de traballos comezaron en Mondariz hai agora dez anos, en 2010, coa recuperación da microtoponimia da tamén Entidade Local Menor de Queimadelos, que foi o primeiro proxecto destas características realizado na comarca do Condado.
En Mondariz xeolocalizouse a toponimia das parroquias de Sabaxáns, Meirol e Queimadelos. Na comarca da Paradanta só a parroquia de Rebordechán –no concello de Crecente– conta cun traballo das mesmas características. No Condado tamén se recuperaron os chamadeiros de Arcos, Ponteareas.
O proxecto realizado agora en Vilasobroso, que permitiu cartografar e xeolocalizar en coordenadas UTM un total de 450 topónimos, foi editado sobre fotografía aérea nun cadro de grandes dimensións que se exporá no Casino da parroquia. O arqueólogo Alberte Reboreda, autor do traballo, ten intención de cedelo á Comisión de Toponimia da Xunta de Galicia a fin de que o incorpore á base de datos que está construíndo para inventariar o patrimonio onomástico de Galicia.
Este tipo de patrimonio inmaterial está protexido pola lei galega 5/2016 e dous textos legais de ámbito estatal e internacional: a Lei 10/2015 para a salvagarda do patrimonio cultural inmaterial e a Resolución IX/4 da IX conferencia das Nacións Unidas sobre a normalización dos nomes xeográficos.
Apoios e agradecementos
A ELM de Vilasobroso, o Concello de Mondariz e a Deputación de Pontevedra apoian a edición do traballo, que será presentado o vindeiro sábado, 29 de febreiro, ás 20:00 horas no Casino da Vilasobroso. O acto contará coa actuación da poeta radicada en Vigo Silvia Penas, natural de Vilasobroso.
No transcurso do acto entregarase un agasallo aos informantes da parroquia que contribuíron de forma desinteresada na realización deste proxecto de rescate patrimonial, os máis deles veciños e veciñas de avanzada idade.